Kategori: Makaleler

Kristal Neden Oluşur? Bir zamanlar, uzak bir dağ köyünde yaşayan bir çift vardı: Emre ve Elif. Emre, hayatı her zaman mantıklı bir şekilde çözmeye çalışan, stratejik ve çözüm odaklı bir adamdı. Bir problem çıktığında, hemen adım atar, hemen bir çözüm bulur ve sorunu çözmek için ne gerekiyorsa yapardı. Elif ise tam tersi bir insandı; her şeyin bir duygusu, bir hissi olduğunu düşünür, insanlar gibi kristallerin de kendi hikâyeleri, sabırları ve yolları olduğuna inanırdı. Bir gün, dağın zirvesine gitmek üzere yola çıktılar. Emre, bu yolculuğun sadece “amacına ulaşmak” üzerine olduğuna inanıyordu. Zaman kaybetmeden hedeflerine ulaşmalı, her şeyin mantıklı ve doğru bir…

“Koy” ve “Körfez” Aynı Şey Mi?    Arkadaşlar, bir sahil kasabasında gün batımını izlerken “Acaba burası bir koy mu yoksa bir körfez mi?” diye düşünmüşlüğünüz oldu mu? Huzurlu suları, kıyıya doğru saran kara parçaları… Böyle yerlerde durup doğayı izlemek benim için bir tutkudur. Ama bu sessiz güzelliklerin arkasında, aslında coğrafyanın, dilin ve insan‑mekân ilişkilerinin derin izleri vardır. Şimdi birlikte bu iki kelimeyi—“koy” ve “körfez”—sadece tanım düzeyinde değil, kökenleriyle, günümüzdeki yansımalarıyla ve geleceğe dair potansiyelleriyle irdeleyelim. Tanımlara Yakın Bakış: “Koy” ve “Körfez” Nedir? Coğrafya söz konusu olduğunda, “koy” genellikle denizin kara içine doğru daha küçük ölçekte sokulduğu, çevresinde daha…

Itaat Eden Ne Demektir? Psikolojik Bir Mercekten Analiz Bir psikolog olarak, insan davranışlarını anlamaya çalışırken en çok karşılaştığım kavramlardan biri “itaat”tir. İtaat, yalnızca bir otoriteye, kural ya da yasağa boyun eğmekten çok daha derin bir psikolojik süreçtir. İnsanlar neden bazı durumlarda başkalarına itaat ederken, bazen de itaat etmekten kaçınırlar? Birine itaat etmek, özgürlüğün kaybı mı demektir, yoksa bir tür güven arayışı mı? Bu yazıda, itaatin ne anlama geldiğini, bilişsel, duygusal ve sosyal psikoloji perspektiflerinden inceleyeceğiz. İtaat ve Bilişsel Psikoloji: Karar Verme Süreci İtaat, genellikle bir kişi ya da grubun dışsal bir otoriteye ya da toplumsal normlara uyma davranışıdır. Ancak bilişsel…

İsticvaba Gelmezse Ne Olur? Eğitim Perspektifinden Bir Değerlendirme Öğrenme, insanın dünyayı anlaması, kendisini ve çevresini dönüştürmesi için en güçlü araçlardan biridir. Eğitimciler olarak, bu sürecin yalnızca bilgi aktarımından ibaret olmadığını, aynı zamanda bir bireyin düşünme biçimini, değerlerini ve toplumsal ilişkilerini nasıl şekillendirdiğini biliriz. Öğrenme, yalnızca bireysel bir gelişim süreci değil, aynı zamanda toplumsal bir etkileşim alanıdır. Peki, bir öğrenci “istihvap” dediğimiz, doğru soruyu sorma veya bilgiye ulaşma yeteneğini kazanmazsa ne olur? Eğitimde bu durum, hem bireysel hem de toplumsal düzeyde derin etkiler yaratabilir. Bu yazıda, istihvap gelmediğinde öğrenmenin nasıl kesintiye uğrayabileceğini, pedagojik yöntemler ve öğrenme teorileri çerçevesinde inceleyeceğiz. İstihvap ve…

İstanbul Efendisi Olmak Ne Demek? Ekonomik Bir Perspektif Kaynakların Sınırlılığı ve Seçimlerin Sonuçları: Bir Ekonomistin Girişi Ekonomi, temelde sınırlı kaynaklarla sınırsız ihtiyaçlar arasında yapılan seçimler bilimidir. Bu denklemin içinde, bireyler ve toplumlar sürekli olarak ekonomik tercihler yapar, her seçim bir fırsat maliyeti taşır. Kaynaklar sınırlıdır ve bu da insanların kararlarını şekillendirir. Şimdi, bu ekonomik gerçekleri İstanbul üzerinden incelemeye başladığımızda, bir başka soruyla karşı karşıya kalıyoruz: İstanbul efendisi olmak ne demek? Bu soru, sadece bir şehirdeki güç dinamiklerini değil, aynı zamanda ekonominin temellerini ve insan davranışlarını da anlamayı gerektiriyor. İstanbul’un büyük bir ekonomik merkez olması ve sunduğu fırsatlar, buradaki bireylerin ekonomik…

Geçici Körlük Nedir? Körlük, genellikle kalıcı bir durum olarak düşünüldüğünde, gözümüzün en hassas organlarımızdan biri olduğunu fark ederiz. Peki ya geçici körlük? Bir göz problemi ya da geçici bir sağlık durumu nedeniyle görme yetimizin aniden kaybolduğunu hayal edin. Bu durum, çoğu zaman korkutucu olsa da, bazı durumlarda geçici bir durumdur ve tedaviyle düzelebilir. Geçici körlük nedir, neden olur ve nasıl tedavi edilir? Bu sorulara bilimsel bir merakla yaklaşarak, bu konuyu biraz daha derinlemesine inceleyelim. Geçici Körlük: Tanım ve Sebepler Geçici körlük, görme kaybının sadece bir süre için yaşandığı bir durumdur. Bu, bir gözde ya da her iki gözde de meydana…

Ispitlemek Ne Demek? TDK’ye Göre Anlamı ve Günümüzdeki Yeri İspitlemek: Tarihsel Arka Plan ve TDK Anlamı Türkçede zaman zaman karşılaştığımız ancak anlamını tam olarak bilmediğimiz kelimelerden biri de “ispitlemek”tir. Günlük dilde pek sık karşımıza çıkmayan bu kelime, TDK’ye göre “ispatlamak” ya da “kanıtlamak” anlamına gelir. “İspitlemek” kelimesi, özellikle hukuk ve felsefe alanlarında, bir düşünceyi ya da olayı doğrulama, ispatlama bağlamında kullanılır. Kelimenin kökenine baktığımızda, “ispit” kelimesi, Arapçadan Türkçeye geçmiş ve genellikle “kanıt” veya “delil” anlamında kullanılmıştır. Türkçede “ispit” kelimesi çoğunlukla doğruyu veya gerçeği ortaya koyma amacını güder. Bu kelime zaman içinde türetilmiş ve “ispitlemek” olarak kullanılmaya başlanmıştır. Günümüzde “ispitlemek”, bir…

“İri Yarı Ayrı mı?” İnsan Davranışlarını Psikolojik Bir Mercekten İncelemek Psikolog olarak, bazen basit bir kelime ya da deyim, insan zihninin karmaşıklığını çözümlemek için bir anahtar olabilir. “İri yarı ayrı mı?” gibi günlük dilde sıkça karşılaşılan ifadeler, aslında düşündüğümüzden çok daha derin psikolojik ve sosyal anlamlar taşır. Kelimelerin ve ifadelerin insanlar arasındaki ilişkilerde nasıl şekillendiğini, duygularımızı ve düşüncelerimizi nasıl yansıttığını anlamak, bireylerin içsel dünyasına ışık tutar. Bugün, bu yaygın deyimi, bilişsel, duygusal ve sosyal psikoloji boyutlarıyla ele alacağız ve günlük yaşamın dilindeki ince psikolojik dinamikleri keşfedeceğiz. “İri Yarı Ayrı mı?” İfadesi Neyi Anlatır? Öncelikle, “iri yarı” ifadesi, bir şeyin ya…

İradet Ne Demek Din Kültürü? Antropolojik Bir Perspektiften İnceleme Kültürlerin Çeşitliliği Üzerine Bir Antropoloğun Meraklı Girişi Kültürler, insanların dünyayı algılayış biçimlerini, değerlerini, inançlarını ve davranışlarını şekillendiren dinamik yapılar olarak hayatımızda önemli bir yer tutar. Her bir kültür, kendine özgü ritüeller, semboller ve toplumsal yapılar aracılığıyla bireylerin kimliklerini inşa eder. Din kültürü, bu süreçlerin önemli bir parçasıdır ve insanlar arasında ortak bir ahlaki değerler bütününü oluşturur. Peki, irade kavramı din kültüründe nasıl bir yer tutar? İrade, hem bireysel bir özellik hem de toplumsal bir olgu olarak farklı kültürlerde ne şekilde anlam kazanır? Bu yazıda, irade kavramını antropolojik bir bakış açısıyla ele…

Inamda Bulunmak Ne Demek? Felsefi Bir Bakış Filozofların Perspektifinden İnanç ve İnam İnamda bulunmak kavramı, tarih boyunca felsefi düşüncenin derinliklerinde sıklıkla sorgulanan bir meseledir. İnsanlık, varoluşun en temel sorularına cevap ararken inanç ve güven kavramlarını farklı şekillerde ele almıştır. “İnam” kelimesi, genellikle “inanmak” fiiliyle ilişkilendirilse de, daha derin bir anlam taşıyan bir olguyu ifade eder. Bu, sadece bir kavrama olan güven değil, aynı zamanda kişinin dünyayı ve kendini anlamlandırma biçimidir. Bu yazıda, inamda bulunmanın ne anlama geldiğini, etik, epistemolojik ve ontolojik perspektiflerden ele alacak ve filozofların bakış açılarını tartışacağız. Epistemolojik Perspektif: Bilgi ve İnam Epistemoloji, bilginin doğasını, kaynaklarını ve sınırlarını…